Grote dromen, kleine lettertjes
Kunnen juristen duurzaam denken? Dat was de vraag die we onszelf natuurlijk moesten stellen, toen we op het punt stonden een overeenkomst te sluiten met onze partners rondom het circulaire paviljoen The Green House. Want hoe kom je samen tot een duurzaam contract? Dat daarbij de gebruikelijke juridische scherpslijperij overboord moest, was duidelijk. Onderling ontdekten we wat daarvoor in de plaats moest komen.
Beren op de weg
Normaal gesproken gebruik ik mijn juridische kennis en ervaring voor tamelijk traditionele inkoopcontracten, huurcontracten, opdrachtovereenkomsten en andere documenten die risico’s afdekken. Deze zijn opgesteld in juridisch jargon en benoemen alle punten en komma’s van scenario’s die soms niet eens erg voor de hand liggen. Vaak pagina’s lange opsommingen van alle mogelijke beren op de weg en hoe daarmee om te gaan. Toen ik de duurzame gedachte van The Green House hierop losliet, merkte ik hoezeer deze contracten gebaseerd zijn op risicobeheersing in plaats van samenwerking. Onderling vertrouwen de hoofdrol geven, werd ons uitgangspunt voor een nieuwe juridische aanpak.
Duurzame relatie
De overeenkomst die we aangaan voor het circulaire paviljoen in Utrecht is tenslotte voor 15 jaar. Da’s echt anders dan de kortere contacten waar we vaak mee te maken hebben. Niemand kan 15 jaar vooruit kijken, dus vertrouwen in een duurzame relatie wordt dan ontzettend belangrijk en het samen blijven werken aan het succes van The Green House en zijn circulaire businesscase de komende 15 jaar. Samen met onze contractpartner, een consortium van Strukton, Facilicom en Ballast Nedam zijn we aan de slag gegaan om een traditioneel huurcontract om te vormen naar een samenwerkingscontract voor een circulaire bouw- en horeca exploitatie. We moesten onszelf dwingen al onze ideeën steeds ter discussie te stellen en te leren omdenken. Want hoe vang je grote dromen in kleine lettertjes?
Kort, goed en begrijpelijk
Toen we de eerste keer met elkaar om tafel zaten, hebben we veel tijd genomen om elkaar heel goed te begrijpen. We wilden op tafel hebben wat we precies met elkaar wilden bereiken. Maar ook waar iedereen bang voor was. Het was goed om eerst duidelijk onze ambities en zorgen uit te spreken, voordat we in juridische termen gingen denken. Het contract moest niets anders worden dan het vastleggen van wat we ons gezamenlijk en individueel ten doel stelden. Een positief, ambitieus document als grondslag voor onze duurzame samenwerking. Kort, goed en in begrijpelijke taal.
Geen stuk voor in de la
Elke keer als we dreigden te vervallen in juridische vanzelfsprekendheden, tikten we onszelf op de vingers. Werkenderwijs ontstond met elkaar aan tafel een andere denkrichting dan we gewend waren. Een richting die past bij het fundament onder The Green House: samen een circulair concept haalbaar en houdbaar maken. Dat pioniersgevoel gaf ons vleugels. Uiteindelijk ligt er na veel sessies een document waar we trots op zijn. Niet meer dan 8 pagina’s, waarin we in duidelijke taal uitspreken wat we samen willen en verwachten voor onszelf en voor elkaar. Geen stuk om in de la te stoppen, maar een handzame leidraad voor onze samenwerking.
Beetje school maken
In de overeenkomst staan zinnen die je niet snel in een gangbaar juridisch stuk vindt. Zoals: ‘Belangrijk uitgangspunt in de samenwerking is een duurzame relatie met wederzijds begrip van en inzicht in de individuele belangen van alle partijen’. Voor ons is dat veelzeggend. Nu de overeenkomst er ligt, is er ook in ons dagelijkse denken wat veranderd, merk ik. We delen wat we geleerd hebben graag met anderen, binnen en buiten onze organisaties, om juridische contracten een meer duurzame grondslag te geven. We hopen dat we hiermee een klein beetje school maken op ons vakgebied door vertrouwen belangrijker te maken dan wantrouwen. Daar kom je samen verder mee.
Marije Bakker
Senior bedrijfsjurist Albron
E: marije.bakker@albron.nl
